وهاب دلجو
از زمان تسلط طالبان بر افغانستان در پانزدهم ماه اگست سال 2021 میلادی، گزارش‌های متعددی از مناطق مختلف کشور مبنی به ظلم، قتل، بازداشت و شکنجه و بدرفتاری علیه مردم توسط نیروهای مسلح طالبان وجود دارند.
نهادهای مختلف حقوق بشری، از جمله دیده‌بان حقوق بشر و عفو بین‌الملل بارها از برخورد نامناسب طالبان با مردم و به خصوص نیروهای پیشین امنیتی ابراز نگرانی کرده‌اند. طبق یک گزارش که چندی پیش از سوی دیده‌بان حقوق منتشر شد، ده‌ها نیروی سابق امنیتی توسط طالبان بازداشت و شماری از آن‌ها کشته شده‌اند و تعدادی هم تاکنون ناپدید هستند.
بیشترین کشتار نیروهای پیشین امنیتی، خیزش‌های مردمی و بدرفتاری با مردم توسط طالبان، در ولایت غور اتفاق افتاده است. این ولایت، شاید یکی از ولایت‌های پراتفاق در این حوزه باشد. آماری که تاکنون در اختیار ما قرار دارد، از پانزدهم آگست تاکنون، 19 نفر شامل 9 نظامی پیشین و 10 غیرنظامی از سوی طالبان در ولایت غور به شکل بسیار بی‌رحمانه کشته شده‌اند. به‌عنوان مثال می‌توان از قتل نگار، مدیر زندان زنانه غور یادآور شد که طالبان پس از قتل او، مغز سرش را در پیش چشمان فرزندش با چکش از جمجمه‌اش بیرون کشیدند. برخی از این قضایا را طالبان برعهده نگرفتند؛ اما منابع مردمی و سایر کسانی‌که معلومات موثق دارند و پیشینه این گروه در ولایت غور را می‌دانند، به این باورند که عامل تمامی این قتل و کشتار و بدرفتاری با مردم نیروهای طالبان می‌باشند. همین‌طور قابل یادآوری است که مطابق آخرین آمار موجود، در جریان این قضایای هولناک نقض حقوق بشری و جنایات و قتل و کشتار، 5 کودک نیز زخمی و آسیب‌های شدید جسمی و روحی دیدند. طالبان در نقاط مختلف ولایت غور، با کسانی‌که در نظام جمهوریت کار می‌کردند، برخورد بسیار نامناسب و غیرانسانی دارند. در صورتی‌که فرصت برای شان مهیا شود، ممکن است افراد بیش‌تری را به قتل برسانند.
ولسوالی لعل وسرجنگل
هم‌زمان با سقوط ولایت غور به دست طالبان، شماری از طالبان محلی که عمدتاً از منطقه مرغاب این ولایت می‌باشند، وارد ولسوالی لعل و سرجنگل شدند. باشنده‌گان این ولسوالی که هزاره‌ها هستند، بسیاری شان از ترس طالبان خانه‌های شان را ترک کرده و به روستاهای دوردست پناه برده بودند. پس از مدتی اما کم‌کم به مناطق‌شان برگشتند. با برگشت مردم به خانه‌های شان، نیروهای طالبان که در این ولسوالی مستقر هستند، آرام آرام به آزار و اذیت و باج‌گیری از مردم روی آوردند. منابع متعدد مردمی تایید می کنند که نیروهای مسلح طالبان در این ولسوالی مردم را اذیت می‌کنند و در برخی موارد از باشنده‌گان محل باج می‌گیرند. باج گیری با انواع مختلف آن از سوی طالبان صورت می گیرد، طالبان دربسیاری مناطق این ولسوالی نان جنگجویانش را به اجباربالای مردم تهیه می کنند..
یک منبع از محل که به دلایل امنیتی نمی‌خواهد نامش ذکر شود، می گوید که نیروهای طالبان روزها و شب‌ها بدون هیچ ضرورتی در روستاهای هم‌جوار مرکز ولسوالی لعل به گونه مسلح گشت و گذار می‌کنند و با زور وارد خانه‌های مردم می‌شوند و نان می‌خورند. منبع می‌افزاید که در این فصل سرمای زمستان بسیاری از خانواده‌های فقیر توان گرم کردن یک اتاق را هم ندارند؛ اما نیروهای خودسر طالبان شب‌هنگام و همین‌طور روزانه وارد خانه‌ها شده و در بین زن و فرزند آن‌ها می‌نشینند که این خلاف ارزش‌های فرهنگی و اسلامی مردم است. در حالی که طالبان خود را علم‌بردار اسلام می‌دانند و حکومت شان را امارت اسلامی نامیده‌اند اما در روستاها و مناطق دوردست که رسانه‌ها در آنجا دسترسی ندارند، کارهای کاملا خلاف ارزش‌های اسلامی و انسانی را مرتکب می‌شوند.
این منبع در ادامه می‌افزاید که شماری از افراد مسلح خودسر طالبان گاهی روزانه و اکثرا از طرف شب در میان بازار مرکز ولسوالی به فیرهای هوایی دست می‌زنند و گاهی هم سگ‌ها را هدف قرار می‌دهند و آن‌ها را می‌کشند. به نقل از منبع، تاکنون چندین سگ توسط طالبان در مرکز این ولسوالی کشته شده‌اند. به باور منبع، طالبان سگ‌ها را به این خاطر می‌کشند که به دنبال بهانه می‌گردند تا صاحبان آن‌ها از خود واکنش نشان دهند. بعد به همین بهانه آن‌ها را نیز آزار و اذیت کنند. منبع همچنان می‌گوید که طالبان مسلح روزانه در داخل بازار درمیان زنان و کودکان بدون ضرورت شلیک های هوای می کنند.. همین‌طور یک منبع دیگر می‌گوید که طالبان مسلح در این ولسوالی، همه‌روزه وارد کورس‌های آموزشی زمستانی می‌شوند و برای آموزگاران و دانش‌آموزان مزاحمت ایجاد می‌کنند. به گفته منبع، آن‌ها بارها به دختران می‌گویند که «پایت برهنه است و معلوم می‌شود.» یا می‌گویند که «دستت نباید دیده شود که این خلاف اسلام است». طبق معلومات منبع، سر زدن همه روزه طالبان از کورس‌های آموزشی دانش‌آموزان را دلسرد و به ستوه آورده و شمار زیادی مجبور به ترک آموزش شده‌اند. منابع مختلف مردمی از این ولسوالی می‌گویند که طالبان محلی خلاف اعلام رهبران شان، با هزاره‌های ولسوالی لعل و سرجنگل بسیار «عقده‌مندانه» و «کینه‌توزانه» برخورد می‌کنند. البته قابل ذکر است که اقوام مختلف ساکن در ولایت غور، در سال‌های اخیر بسیار به گونه مسالمت‌آمیز و برادرانه در کنار هم زنده‌گی می‌کنند. اما طالبان هم قبلا و هم پس از به قدرت رسیدن شان، علیه تمام اقوام ساکن در ولایت غور به‌ویژه با هزاره‌ها ظلم و بدرفتاری می‌کنند
