سندی گال، نویسنده «ناپلئون افغانستان»، در ۹۷ سالگی درگذشت
سندی گال، خبرنگار کهنهکار بریتانیایی و یکی از شناختهشدهترین چهرههای رسانهای غرب در رابطه با افغانستان، روز یکشنبه، هشتم سرطان، در ۹۷ سالگی در خانهاش در کنت بریتانیا درگذشت. خانوادهاش با انتشار بیانیهای اعلام کردند که او «زندگی خوبی داشت و با سخاوت و شجاعت زیست.»
سندی گال، که بیش از هفت دهه در دنیای رسانه فعالیت کرد، در میان افغانستانی ها بیشتر با مستندها و کتابهایش درباره جنگ، مقاومت و مردمان افغانستان شناخته میشود. مهمترین اثر او در این زمینه کتاب «ناپلئون افغانستان؛ زندگی احمد شاه مسعود» است که نگاهی نزدیک و تحلیلی به زندگی و مبارزات قهرمان ملی و فرمانده فقید مقاومت علیه شوروی و طالبان دارد.
فعالیت رسانهای سندی گال از یک روزنامه محلی اسکاتلندی آغاز شد و به همکاری با خبرگزاری رویترز و سپس شبکه تلویزیونی ITN در بریتانیا انجامید. او با پوشش جنگهای ویتنام، مالایا، کامبوج و در نهایت افغانستان، شهرتی جهانی در روزنامهنگاری جنگی بهدست آورد.
گال نخستین بار در اوایل دهه ۱۹۸۰ وارد افغانستان شد و نخستین مستندش درباره مقاومت مجاهدین علیه تهاجم شوروی را در سال ۱۹۸2 ساخت؛ مستندی که بازتاب گسترده یافت و باعث شد نگاه غرب نسبت به جنگ افغانستان دگرگون شود. در مجموع، او سه مستند درباره افغانستان ساخت که دو تای آن نامزد دریافت جایزه معتبر بفتا شدند.
در کنار فعالیتهای رسانهای، گال یک وجه بشردوستانه نیز داشت. او در سال ۱۹۸۳ بنیاد خیریهای با نام «Sandy Gall’s Afghanistan Appeal» تأسیس کرد که برای حدود ۴۰ سال به ارائه خدمات درمانی برای افغانستانی ها دارای معلولیت، بهویژه در اردوگاههای پناهندگان در پاکستان، پرداخت. تمرکز این بنیاد در ابتدا بر معلولان جنگی بود، اما بعدها دامنه فعالیتهای آن گسترش یافت.
سندی گال در سال ۱۹۷۸ بهپاس خدماتش به روزنامهنگاری، نشان امپراتوری بریتانیا (OBE) دریافت کرد و در سال ۲۰۱۱ نیز بهدلیل فعالیتهای بشردوستانهاش در افغانستان، نشان سنت مایکل و سنت جورج را از ملکه بریتانیا دریافت کرد.
او در طول عمرش پنج کتاب درباره افغانستان نوشت که در میان آنها، کتابهایی چون «جنگ علیه طالبان؛ چرا همهچیز در افغانستان بههم ریخت»، «افغانستان؛ رنج یک ملت»، «پشت خطوط روسها» و «سفر با مجاهدین» بازتاب گستردهای در سطح بینالمللی داشتند.
با درگذشت سندی گال، نه تنها دنیای رسانه یکی از روایتگران بزرگ تاریخ معاصر افغانستان را از دست داد، بلکه افغانستان نیز یکی از صداهای پرنفوذ و همدل خود در غرب را بدرود گفت؛ صدایی که تلاش کرد رنج و مقاومت این کشور را به گوش جهان برساند