بیست و9 میزان به عنوان روز زبان اوزبیکی ، در کشور های اوزبیک زبان آسیایی میانه به ویژه اوزبیکستان بزرگداشت می شود ، اما این نخستین بار است افغانستان نیز ازاین روز بزرگداشت می کند. رییس جمهورغنی در فرمانی ، کمیسیونی را برای برگزاری بزرگداشت از زبان اوزبیکی ، ایجاد کرده است که بربنیاد این فرمان ، 29 میزان به عنوان روز ملی زبان اوزبیکی نیز شناخته شده است.
کار امروز، شاید نتایج تلاش های باشد که در سال های اخیر ازسوی ، فعالان وفرهنگیان اوزبیک صورت گرفته است.
جمال ناصر فرهمند از خبرنگاران و فرهنگیان اوزبیک به کاویان گفت:
(بزرگداشت از روز ملی زبان اوزبیکی نتیجه ی مجموعی تلاش های پنچ ساله است که ما با جمع از فرهنگیان اوزبیک به حمایت رییس جمهور انجام دادیم ، درحال حاضر پنج دیپارتمینت زبان اوزبیکی از ارگ گرفته تا برخی نهاد های دیگر ایجاد شده است).
برای نخستین بار درسال جاری ، کاخ ریاست جمهوری ، انتشار خبر های مربوط به ملاقات های رییس جمهور و سایر تصمیم های بزرگ دولتی را به زبان اوزبیکی نیز آغاز کرد ، پیشتر این خبرها تنها با زبان فارسی ، پشتو و انگلیسی نشر می شد..
افزون بر آن دیپارتمنیت زبان و ادبیات اوزبیکی دردانشگاه کابل نیزدوباره احیا شده و توافق نامه ی با کشوراوزبیکستان نیز برای آموزش تحصلات عالی جوانان اوزبیک به امضا رسیده است.
درحال حاضر یک قاموس واژه گان زبان اوزبیکی نیز درحال جمع آوری است که ممکن در آینده های نزدیک به چاپ برسد.
آموزش زبان وادبیات اوزبیکی به عنوان مضون درسی ، شامل نصاب معارف نیز شده است اما گفته می شود این مضمون هنوز ، درکریکولم درسی وزارت معارف گنجانیده نه شده است و بیشتر به عنوان یک مضمون فرعی در ساعت های خالی آموزش داده می شود.
هنوز هیچ احصایه یی از نفوس افغانستان به هردلیلی انجام نشده است برای همین ، فیصدی اقوام ساکن دراین کشور نیز مشخص نیست.
اما اوزبیکی پس از فارسی و پشتو سومین زبان پرکاربرد در افغانستان دانسته می شود ، در شمال افغانستان ، درچندین ولایت اوزبیکی زبان اکثریت باشند های آن را تشکیل می دهد.
افغانستان ازجمله کشور های است که تنوع فرهنگی وقومی زیادی دارد اما درسال های اخیر مشکلات فرهنگی به ویژه درمساله زبانی شدت گرفته است. دخالت وجانب داری سیاست مداران در مساله ، فارسی و پشتو وضعیت راهرازگاهی متشنج تر می کند. هرچند این موضوع دربحث زبان اوزبیکی صدق نمی کند
